Historia biblioteki jest tak bogata jak dzieje Szkoły . Powstała najprawdopodobniej wraz z utworzeniem Gimnazjum Koła Polskiej Macierzy Szkolnej w 1917 roku. Niestety, nie udało się jak dotąd ustalić żadnych konkretnych informacji o bibliotece z tego okresu. Pierwsze wzmianki świadczące o istnieniu biblioteki pochodzą z protokołów Rad Pedagogicznych z połowy lat dwudziestych ubiegłego wieku. Zapisy w tych dokumentach mówią o trudnościach lokalowych i finansowych biblioteki. Brak dokumentów nie pozwala na przytoczenie dokładnych danych o rozmiarach księgozbioru.

Należy jednak sądzić, że biblioteka była (świadczą o tym książki posiadające pieczątki istniejącej wówczas biblioteki szkolnej - m. in. „Polska Macierz Szkolna”, „8-io Klasowe Męskie Gimnazjum Humanistyczne PMS”, „Miejskie Gimnazjum Koedukacyjne”, „Sodalicja Marjańska Uczniów Szkoły Średniej” i inne) ) i można przypuszczać, że na ówczesne czasy w miarę dobrze zaopatrzona. – świadczą o tym wchodzące w skład  jej zbiorów książki wydane jeszcze w XIX i na początku XX wieku, ze starymi pieczęciami bibliotecznymi.

                                                          Pieczęcie

Najstarszą pozycją jest „Słownik geografii powszechnej” wydany w 1852 roku nakładem Henryka Natansona – dziewiętnastowiecznego księgarza i wydawcy.

Do najcenniejszych zbiorów pochodzących z pierwszych lat istnienia biblioteki należy pierwsze wydanie Encyklopedii Powszechnej S. Orgelbrandta wydawanej w latach 1859-1968. Encyklopedia składała się z 28 tomów, w chwili obecnej w księgozbiorze znajdują się 24 tomy. Pierwszy tom opatrzony jest pieczęcią z napisem: Biblioteka Nauczycielska Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego i numerem pierwszym. W latach 1984-1985 biblioteka otrzymała w darze od Stowarzyszenia Księgarzy Ciechanowskich reprint Encyklopedii Orgelbranda.

W zbiorach biblioteki znajduje się ogółem 71 pozycji wydanych w latach 1852-1900. Na zbiory złożyły się książki należące do Polskiej Macierzy Szkolnej, do Koła Sodalicji Mariańskiej oraz pochodzące z darów od osób prywatnych. Świadczą o tym autografy   i ekslibrysy znajdujące się w książkach np.

Autografy, pieczęcie i ekslibrisy znajdujące się w książkach należących do biblioteki

Nie znana jest wielkość księgozbioru ani nazwiska bibliotekarzy z lat 1917-1953. Lata wojny przetrwała niewielka część zbiorów, jest to zasługą P.P. Cybulskich, wieloletnich woźnych szkoły, którzy po zajęciu Płońska przez Niemców, ukryli najcenniejsze pozycje  z biblioteki. Ocalałe zbiory to około 1000 pozycji, głównie klasyków polskich i obcych.

 W latach 1953-2007 obowiązki nauczycieli-bibliotekarzy sprawowało 11 osób. Od września  1953  do końca roku szkolnego 1955 obowiązki nauczyciela bibliotekarza pełniła pani Zdzisława Miczka, nauczycielka fizyki, która ukończyła kurs bibliotekarski. Z informacji znajdujących się w protokołach można wywnioskować, iż nie było etatu bibliotekarza, biblioteka czynna była w czasie przerw i co drugi dzień w godzinach popołudniowych.  Księgozbiór liczył wówczas 3440 pozycji.

1 września 1955 roku bibliotekę przejął Józef Otłowski, polonista. Podjął się uporządkowania biblioteki, rozpoczął też katalogowanie księgozbioru. Funkcję bibliotekarza pełnił do roku 1958. Od września 1958 roku do 1962 opiekunem biblioteki był Tadeusz Ceckowski – nauczyciel języka polskiego. W roku szkolnym 1962/1963 opiekę nad biblioteką sprawował Bolesław Filipek, nauczyciel geografii.

W 1963 roku, w sierpniu przekazał bibliotekę pani Marzenie Stachnik (Rutkowskiej). W księgach inwentarzowych zapisanych było 6380 woluminów. Pani Marzena Rutkowska była opiekunem biblioteki do roku 1966. Stan liczebny księgozbioru wynosił w 1966 roku 8586 woluminów.

Od 1 września 1966 do 1 września 1969  roku bibliotekę prowadził  Ryszard Tarwacki, nauczyciel języka polskiego.

Następnie opiekę nad biblioteką  przekazał pani Wandzie Śnieżyńskiej, która funkcję bibliotekarki pełniła do roku 1978. Do roku 1969 nie było etatu bibliotekarza, wyznaczani byli jedynie opiekunowie. Pani Śnieżyńska była pierwszą nauczycielką na pełnym etacie nauczyciela bibliotekarza. Na stanowisku tym pracowała do roku 1978.

Od 1.09.1978 do lutego 1980 bibliotekę prowadziła Lidia Chrebtowicz, nauczycielka języka rosyjskiego. Od lutego 1980 do końca roku szkolnego 1979/1980 opiekunem biblioteki była pani Alfreda Korzeniowska, która uporządkowała księgozbiór i utworzyła czytelnię. Następnie bibliotekę przejęła Zofia Koper, która z przerwą na urlop macierzyński i wychowawczy pełni tę funkcję do dziś.

W latach 1981-1990 na pół etatu pracowała w bibliotece także pani Zofia Różycka, emerytowana nauczycielka chemii, a także przez okres 18 miesięcy pani Celina Gołaszewska.

 Rok 1990 (Zofia Różycka, Alfreda Korzeniowska, Zofia Koper)

Biblioteka przez  kilkadziesiąt lat borykała się z trudnościami lokalowymi. Do połowy lat siedemdziesiątych mieściła się w starym budynku szkoły, w obecnej pracowni informatycznej. Z czasem, po wybudowaniu nowego skrzydła szkoły, biblioteka otrzymała pomieszczenie, w którym znajduje się do chwili obecnej. W 1979 roku, w pomieszczeniu sąsiadującym z biblioteką, została utworzona czytelnia. Księgozbiór rozrastał się i w latach dziewięćdziesiątych  powstał też magazyn, do którego przeniesiono część zbiorów.

          W księgach inwentarzowych od 1945 roku do chwili obecnej wpisanych  jest 45322 woluminów, z tego 10852 wpisanych jest do księgi ubytków.

Obecnie biblioteka liczy około 35 000 tysięcy woluminów. Zbiory rozmieszczone są w wypożyczalni, magazynie, czytelni oraz w pracowniach przedmiotowych.

Priorytetowym zadaniem biblioteki było zawsze zaspokajanie potrzeb czytelniczych uczniów, pomoc w zdobywaniu wiedzy i wspieranie nauczycieli w ich pracy dydaktyczno-wychowawczej. Ostatnie lata postawiły przed biblioteką nowe zadania - stara się ona przekształcić w pracownię multimedialną. Biblioteka poczyniła już pierwsze kroki w tym kierunku w latach 90-tych XX wieku, tworząc komputerową bazę danych księgozbioru i uruchamiając od 1995 komputerowy system udostępniania księgozbioru i informacji o nim.

Proces komputeryzacji biblioteki był przełomowym etapem w jej historii. W roku 1993 biblioteka otrzymała pierwszy komputer. Proces wprowadzania danych trwał około dwóch lat. Pierwszy program umożliwiający rejestrację wypożyczeń z wykorzystaniem komputera napisał na potrzeby naszej biblioteki nauczyciel informatyki i fizyki pan Bogdan Miedzik. W 1995 roku został zakupiony profesjonalny program „MOL – Biblioteka Szkolna” firmy Vulcan. Obecnie biblioteka pracuje z programem MOL Optivum, który stanowi nowoczesną pomoc dzięki możliwości tworzenia wielu baz danych, program ma ogromne możliwości wyszukiwawcze, co znacznie ułatwia zaspokajanie potrzeb czytelniczych. Biblioteka jest jedyną skomputeryzowaną w Płońsku, czynności biblioteczne są całkowicie zautomatyzowane. Proces komputeryzacji biblioteki był długi i żmudny, ale obecnie przynosi on niewyobrażalne korzyści. Przede wszystkim usprawnia prace biblioteczne i pozwala na szybkie dotarcie do potrzebnej informacji. Komputeryzacja stanowiła  ważny element przekształcenia tradycyjnego wizerunku biblioteki w bardziej nowoczesny, odpowiadający nowym oczekiwaniom czytelników.

Gromadzony księgozbiór uwzględnia potrzeby użytkowników informacji, wiek, typ szkoły i poziom kształcenia. Zasoby biblioteki to w głównej mierze lektury, klasyka literatury polskiej i obcej, literatura pedagogiczna, popularno- naukowa, naukowa, a także wydawnictwa informacyjne, programy komputerowe, szkolne akty prawne i czasopisma. Zbiory są sklasyfikowane i uporządkowane według Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej

Do dyspozycji czytelników istnieje warsztat informacyjny składający się z tradycyjnych katalogów kartkowych: alfabetycznego i rzeczowego oraz komputerowe bazy: katalog alfabetyczny, tytułowy, przedmiotowy, serii, UKD, kartoteki zagadnieniowe.

  Powstała wraz ze Szkołą biblioteka,  razem z nią rozwijała się w wielu obszarach działalności. Miała zawsze bardzo ważne znaczenie i olbrzymie zasługi w szerzeniu kultury wśród młodzieży, w tym czytelnictwa uczniowskiego będącego stałą troską kolejnych dyrektorów. Szczególnie korzystny rozwój działalności biblioteki, a przede wszystkim jej funkcji jako interdyscyplinarnej pracowni w szkole i szkolnego ośrodka informacji ma miejsce na przełomie lat 80 i 90-tych. W tych latach notuje się najwyższą liczbę wypożyczeń przypadającą na 1 ucznia – jest to około 16 pozycji. Najniższy poziom wypożyczeń miał miejsce w roku szkolnym 1953/54 – 2 egzemplarze na 1 ucznia. Od końca lat 90-tych, wraz z rozwojem alternatywnych źródeł informacji – Internetu i multimediów – notuje się spadek wypożyczanych książek.

Biblioteka w naszej szkole pełni funkcję kulturalną oraz informacyjną. W istotny sposób wspiera także proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły.